Atoqatigiinnissamut akuerseqqaartarnissaq pillugu inatsit nutaaq naligiissitaanermut ajugaanerujuvoq
Inuit marluk atoqatigiinniarunik akuersaarlutik, tamarmik immikkut erseqqissumik ”aap”-imik isumalimmik paaseqatigiissuteqaqqaarsimasalissapput. Aappariinnermi aamma tamanna atuutissaaq. Taamaattoqarsimanngippat atoqatigiinneq pinngitsaaliisimanertut unnerluutigineqarsinnaalissaaq. Naalakkersuisut tamaatut siunnersuuteqarnikuupput, Inatsiseqarnermullu Ataatsimiititaliap isumaliutissiissutaani siunnersuut taanna taperserneqarpoq.
Pinerluttulerinermi inatsimmi §77-ip allanngortinnissaa Naalakkersuisut inatsisissatut siunnersuutaanni pineqarpoq. Maannamut aatsaat ”pinngitsaaliilluni atoqateqarsimasoq allatulluunniit kinguaassiuutitigut atoqatiginnittoq persuttaanikkut qunusaarinikkulluunniit imaluunniit allamik atoqateqarluni allatut atornerluisimasoq, imaluunniit pinngitsaalineqarsimasoq pisumi akiuussinnaasimanani” pinngitsaaliinertut oqaatigineqartarpoq. Inatsissakkut nutaakkut pinngitsaalinerusimassaaq atoqatigisaq oqaatsitigut, nipitigut, kunitsinertigut attuualaarinnertigulluunniit akuersinermik ersarissumik, atoqatigiinnissaq pilersinnagu akuersaarneqarsimanngippat.
Asii Chemnitz Narup Inatsiseqarnermut Ataatsimiititaliami ilaasortatut isumaliutissiissummik suliarinneqataanikuuvoq. Inatsisissatut siunnersuut pillugu oqarpoq:
- “Pingaartumik arnat timiminnut atoqatigiittarnerminnilu imminnut oqartussaaffiginerannut pitsaasumut inatsisissaq alloriarneruvoq annertooq. Inuit isumaqatigiittut akornanni atoqatigiinneq pisussaasoq maanna tamanut ersarilluinnalerpoq”, Asii Chemnitz Narup oqarpoq nangillunilu:
- “Atoqatigiittarnermik mannamut isiginneriaatsip pisoqalisoorsimanera inatsisissami takuneqarsinnaalerpoq, tassami manna tikillugu ilimagineqartaraluarpoq inuk atoqatigiinnissamut naaggaarluni oqarsimanngippat – nilliasimanngippalluunniit – taava nilliasimannginnera ingerlaannaq akuersisimaneratut naatsorsuutigineqartarluni – naak sutigut allatigut taamatut iliorusunnani inuk takutitsisimangaluarpalluunniit.
Inuit marluk atoqatigiinniartut inatsisissakkut nutaakkut maanna tamarmik immikkut pisussaaffeqalissapput, atoqatigiinniarneq arlamik aamma akuersaaraa qulakkeeqqaassallugu, aappariniakkallu naaggaarnissani qunugiinnarlugu nipangersimaannannginnersoq”, Asii Chemnitz narup oqarpoq.
Inatsisitaassakkuttaaq siusinnerusukkut eqqartuussivinni periusiusimasoq qimanneqartussanngorpoq, periusiusimasumi isiginiarneqartaraluarpoq atoqatigiilinnginnermi inuit marluk akunnerminni imminnut qanoq iliorfigisimanersut. Imaalissaaq, assersuutigaligu, tinganiartutut peqqusaartutut iliuutsit, unnuup ingerlanerani kunissisimanerit, imaluunniit pinngitsaalineqartup pinngitsaaliisoq angerlaqatigisimammagu, tamakku atoqatigiinnissamut akuersisimanertut isigineqarsinnaajunnaassapput.
Asii Chemnitz Narup oqarpoq:
- “Uatsinni IA-mi inatsisissami taagorneqartut anguniarneri sivisuumik pingaartissimaqaavut. Maanna inatsisitaalerpugut naleqartitatsinnik tarrarsorfigisinnaasatsinnik, isumaqaratta inuiaqatigiijussuserput makkunannga toqqammaveqartariaqartoq: Inuit tamarmik naligiittussapput, namminerlu timertik naligiillutik imminnik oqartussaaffigisussaavaat.
Inatsisissap aamma kingunerissavaa, ajortuliorfigineqartutut pinngitsaalineqarnermik unnerluussissagaanni pissusilersorneq, qanorluunniit atisalersorsimaneq najoqqutaralugu nalilerneqarnissaq annilaangagisariaaruttoq. Aappariniagaq ersarissumik pimoorussilluni naaggaarsimanersoq isiginiarneqartarunnaassaaq, maannamit pingaarnerpaajusalissaaq, atoqatigiinniartut erseqqissumik atoqatigiinnissamut imminnut akuersiffigeqatigiissimanersut. Taama ittumik inatsiseqalernissarput nuannaarutigilluinnartariaqarparput, Asii Chemnitz Narup naggasiivoq.
Inatsisissaq atuutsinneqalissaaq, inatsisip tassunga assingusup siorna Danmarkimi atuutsinneqalernerata kingorna. Naak Danmarkimi inatsisitaaq aallaqqaammut qularineqarluni nalornissutigineqarsimagaluartoq, paasinarsisimavoq iluatsilluarsimasoq.
