05.Sept.2021 tusagassiutitigut saqqummiunneqarpoq S.I.K-p Uranitalinnik aatsitassarsiornermik tapersersuillutik aammalu Kuannersuarni aatsitassarsiorniarnermik tapersersuillutik suaaruteqarput.
Tassunga tunngatillugu paaserusunnarpoq ataatsimeersuarnermi paasissutissat suut tunngavigalugit S.I.K uranitalinik aatsitassarsiorniarluni aalajangersimanersoq?
Kikkut uranimut tunngatillugu paasissutissanik ataatsimeersuartunut saqqummiussitinneqarpat?
Uranip qanoq ulorianassussaa ersarissumik paasissutissiissutigineqarnerluni?
Kuannersuarnut tunngatillugu ilisimasat naammattut ilaatigut aatsitassaqassutsip qanoq ittuunneranik aatsitassat assigiinngiiaartut ulorianartuunerinik tunngaveqarlutik aatsitassarsiornarnermut tunngatillugu akuersinerpat?
Sulinermik inuussutissarsiuteqartut inussutissarsiutit allat ingerlasut ulorianartorsiortinneqarnerat, aammalu Narsap eqqaanilu najugaqartut ernumaterusaarlugit ulorianartorsiortinneqartussaanerat soqutiginngivillugu tusaanngitsuusaarlugut ingerlalersimanerpa?
Aalisarnerup, Savaateqarnerup nersutaateqarnerup, tuttuuteqarluni, naatitsillunilu tunisassiornerup ingerlarsuleriartortup inuussutissarsiutaanerisa ajalusoorteratarsinnaanera ernumanartorujussuarmiittoq takunngitsuusaarlugut aatsitassarsiortitsiniarlutik aalajangernerpat?
Aprilimi qinersinermi qinersisartut amerlanersaasa aalajangernerat S.I.K-mit ataqqineqanngila?
Ullumikkut aatsitassarsiorfinni sulereersut atugarisaat qanoq ittuuneri ilisimasaqarfigivallanngilagut iluassaqaaq S.I.K-p ilisimasaqarfigisimagunigit saqqummiussorinigit, aatsitassarsiorfinni nunaqavissut qanoq amerlatigisut sulisorineqarpat taakkununngalu atugassarititaassut suleqatiminnik nunani allanneersunit atugassarititaasunit akissaatitigut tunngappata allatigulluunniit tunngappata qanoq ittuuneri paasisaqarfigissallugu assut soqutiginarpoq, ilaatigummi oqaatigineqartarmat atugarissaarpallaanngitsut sapaatip akunnerata ingerlanerani sila qanoq ikkaluarpalluunniit sulipilutsitaasutut misigisimasut tusarsaasalernikuumata soqutiginarpoq aatsitassarsiorfinni sulisut qasserpiaat S.I.K-mut maannakkut ilaasortaanersut.
Paasissutissanuku suut S.I.K-p uagut piginngisagut pigigamikkit taamak aalajangersimasut? Ilisimatuut ilisimasaat tassaasut qinngornernik ulorianartuleraluni suliffillit nappaateqalersarnerat tassaava taanna S.I.K ilaasortaminut sassaalliutiginagaa? Ilisimasat eqqortut aallaavigineqarsimagunanngillat neriuutigaaralu Sulinermik inuussutissarsiuteqartut Kattuffiata sullissani eqqortumik ilisimasat aallaavigalugit sullillugit maannagaaq aallartissagaat maannami Kattuffiup sullissai amerlasuut tassaapput isertitakinnerpaat suliffimmi atugarissaarpallaanngitsut, pissakinnerit taakkulu atugarissaannut pitsanngorsaaqataallutik aallartinnissaat kissaatiginartorujussuuvoq Uranisiorlutami aallartikkaluarutta annaasassarput annertoorujussuuvoq, uagullut inuiaqatigut pilliutiginianngilagut, pitsaasumilli atugaqarnissaat pillugit sullissiniarluta piujuartitsineq nunalu minguitsoq suliffiit peqqinnartut suliariniarlugit aalajangiusimagatigu.
Mariane Paviasen
Inatsisartunut ilaasortaq Inuit Ataqatigiit.
’De rydder aldrig op efter en uranmine’ | Information
Uranminernes arbejdsmiljø – NOAH’s klimasider (global-klima.org)
Atom Posten: Uranminer og Lokalbefolkning. Eksempel med Niger.
Worker Health Study Summaries – Uranium Miners | NIOSH | CDC