Kommune Kujallermi cyperikkut ajoquserneqarneq digitalikkut isumannaallisaanissatigut pitsanngorsaanissap qanoq pingaaruteqassusianik takutitsivoq, aamma kommuneni.
Inuit Ataqatigiit ingerlatsivinni kiisalu pisortani cyperikkut saassunneqarnissamut periarfissat pillugit ilisimasaqarnerulernissaq anguniarlugu pikkorissartitsinissanut 10 mio. kr.-inik aningaasaliisoqarnissaa qineqqusaarutigaarput. Cyperikkut saassunneqarnerit pinaveersimatissinnaavagut, pinngitsoortissinnaanatigilli.
Folketingimi phishing mails, ransomware il.il. pillugit internetikkut pikkorissartinneqartarpugut, uagummi aamma sulinitsinni qarasaasiatigut pinerluffigineqarnissamut (hackerneqarnissatsinnut) cyperikkullu saassunneqarnissatsinnut immikkut qajannaateqartuuvugut. Uanga aamma allaffinni mobilima isumannaatsuunissaq eqqarsaatigalugu immikkut mobiilera isumannaatsumut iliffissalersimavara, paasissutissammi illersorneqartariaqartut pissarsiarisarpagut. Inuit qinigaasa, pisortat ingerlatsiviillu saassunneqarsinnaaneri pissuserineqartalerput, tamannalu aallaavigalugu ilisimaarinninnerulissaagut ilisimasaqarnerulerlutalu.
Pikkorissartitsinerilli nunatsinni PET-imiit ingerlanneqarsimasut uagutsinnut naleqqussagaanngillat, taamaattumillu pikkorissartitsinerit kalaallisut ingerlanneqartarnissaat aammalu pissutsinit atukkatsinnit aallaaveqarnissaat pingaaruteqarpoq.
Cyperikkut saassussinerni periutsit marluupput, taakkualu eqqumaffigisariaqarpagut. Ransomware-mi ingerlatsiviit aningaasannanniarfiginissaat anguniagaasarpoq, tassa ingerlatsiviit pinngitsaalillugit aningaasanik ilisimasanillu tunniussinissaat anguniarneqartarluni. Taavalu cyberikkut saassussinermi politikkikkut soqutigisat aallaavigineqartarput, tassanilu nunat inussiarnersuunngitsut politikkikkut akulerunniartarput imaluunniit nunatsinnik pinngitsaaliiniutitut atugassaminnik paasissutissanik isertuussanik pissarsiniarsarisarlutik. Saassusseriaatsit taakkua marluk inuiaqatigiinnut ulorianartorsiortitsisuupput, taamaattumillu digitalitigut sillimaniarnerup annertusarneqarnissaa pisariaqarput.
Pikkorissartitsinerit saniatigut pisortaqarfiit assigiinngitsut akimorlugit sillimaniarnermut sungiusartinneqarnissaannut aningaasaliisoqarnissaa Inuit Ataqatigiinniit qineqqusaarutigaarput. Tamatuma saniatigut Danmarkimi suliffeqarfiit IT-tigut isumannaatsuunermut naliliiffigitinnissamut tapiissutinnattarnerat nunatsinni suliffeqarfinnut atorneqarsinnaanera ammaakkusupparput.
Allattoq Aaja Chemnitz, Inuit Ataqatigiit
