Asii Chemnitz Narup, Inatsisartunut ilaasortaq aningaasaqarnerlu pillugu oqaaseqartartoq: 2023-mut aningaasanut inatsisissatut siunnersuut partiinit isumaqatigiinniutigineqarnissaminut oqallisigineqarnissaminullu piareerpoq. Ukioq manna aappaagulu amigartoortoqartussaagaluartoq ukiunilu aggersuni annikitsunik sinneqartoortoqartussaagaluartoq, aningaasanut inatsisissatut siunnersuut siunissamut pinngitsoorani nalorninartorsiuffiusussarujussuarmut unammilligassaqarfiusussamullu suliaavoq. Inuit Ataqatigiit aningaasaqarneq pillugu oqaaseqartartuat, Asii Chemnitz Narup tassunga atatillugu oqarpoq: -Naalakkersuisut aningaasaqarnermut inatsisissatut siunnersuut akiliisinnaassuseqarfiusoq attanneqarsinnaasorlu saqqummiuppaat, partiillu aningaasanut inatsit piffissami aggersumi […]

2023-mut aningaasanut inatsisissamut siunnersuummi meeqqat ilinniartitaanerullu salliutinneqarnerat Inuit Ataqatigiit Inatsisartunut ilaasortaasa iluarisimaarpaat. Naalakkersuisut aappaagumut aningaasanut inatsisissatut siunnersuutaat ullumi ataasinngornermi aggustip 22-anni saqqummiunneqartoq Inuit Ataqatigiit Inatsisartunut ilaasortaatitaasa iluarisimaarpaat. “Pingaartumik aningaasaliissutissat meeqqat atugaannik pitsanngorsaataasussat Inuit Ataqatigiit Inatsisartunut ilaasortasa ilassilluarpaat, soorlu Dronning Ingridip Napparsimmavissuani meeqqat uninngaviannik nukittorsaaniarneq ukiorpaalunni suneqarsimanngitsoq kiisami piviusunngortussanngormat iluarisimaaqaarput”, Inuit Ataqatigiit oqaaseqartitaat Hans Aronsen oqarpoq.

Inuit Ataqatigiit Kattuffiata Allattoqarfia Augustip aallaqqaataa aallarnerfigalugu nutaamik pisortartaassaaq. Ulluinnarni Aqutsisut piffissami kingullermi Allattoqarfiup Pisortaqalernissaa sulissutigisimavaat, aalajanngiunneqarporlu Jane P. Lantz artorfininitsinneqassasoq. Atorfinititsineq pillugu Múte B. Egede ima oqaaseqarpoq: “Atorfik partiitsinnut pingaarutilimmik inissisimasoq ataavartumik inuttalersinnaanngoratsigu nuannaarutigaarput. Inuit Ataqatigiinnut naalakkersuinikkut sulianut ilisimasaqarluartumik ataavartumik atorfinittoqarnissaa pingaaruteqarsimavoq. Jane politikkikkut suliaqarnermik aammalu siunnerfeqaqatigiilluni suliaqarnermut misilittagaqarluni piginnaasaqarmat isumalluarfigaarput.” Atorfininnermut tunngatillugu Jane

Aaja Chemnitz Larsen Folkemødemi ulluni ukunani peqataalluni ulapileruttorpoq, oqallinnerillu nalitoqisut, oqaloqatigiinnerit inunnillu pissanganartunik kattuffinnillu ataatsimeeqateqarnerit pipput. Aaja oqallinnernut pingaarutilinnut ilanngussaqarsinnaanini qujamasuutigivara, pingaartumik Kalaallit Nunaat ajornartorsiutillu annertuut pineqartillugit, soorlu silaannaap allanngoriartorneranut tunngasut, inuit atugaannut tunngasut, illersornissamut nunallu tamalaat akornanni attavigisanut ullumikkut sammineqarnerusunut tunngasut. Oqallinnerit pingaarutillit peqataaffigissavai, uagullu pineqartilluta mininneqartassanngitsugut piumasariuarlugu!

Meeqqanut, Inuusuttunut, Ilaqutariinnut Peqqissutsimullu Naalakkersuisoq Mimi Karlsen sapaatip akunnerani uani New Yorkimi COSP15 ingerlanneqartussami peqataassaaq. Matumani erseqqissaatigaa inuit innarluutillit sulisartutut inuuneqarnissaannut pitsaanerusumik periarfissaqarsinnaanissaat inuiaqatigiinnilu naligiillutik inuuneqarnissaat. Uani sapaatip akunnerani Mimi Karlsen COSP15-imi (15th Conference of States Parties to the Convention on the Rights of Persons with Disabilities) oqalugiarpoq, tassani Inuit Innarluutillit Pisinnaatitaaffii pillugit NP Isumaqatigiissutaannik

Aqqaluaq B. Egede Aatsitassanut, Inatsisinullu Atuutsitsinermut Naalakkersuisoq, Naalakkersuisuunerit ataatsimiinnerani PDAC2022 Toronto Canadami peqataavoq. Marlunngorpat inatsinik atuutsitsinermut ministerit ataatsimiinneranni Oslomi peqataassaaq.

Pingasunngormat Naalakkersuisut siulittaasuat Múte B. Egede aqutsilluartutut Washington DC nunarsuarmi pitsanngorsaaniarluni suliniutai pillugit ataqqinaataasumik nersornaaserneqarpoq. Wilson Centeri tunngavilersuivoq: Kalaallit Nunaanni avatangiisit eqqarsaatigalugit naapertuilluartuunissamik kalaallillu inuiaqatigiit eqqarsaatigalugit ukkatarinnillutit aqutsinivit takutippaa nersornaaserneqarnissat tutsuiginartuusoq.

Ullumikkut Naalakkersuisut Siulittaasuat Múte B. Egede aammalu Angallannermut Ministeri Trine Bramsen atsioqatigiipput Nunatsinni nalunaaquttap aalajangersinnaanerata akisussaaffigilernissaa pillugu. Tassa isumaqarpoq, nalunaaquttamut malitassat aammalu nunarsuarmi nalunaaquttap ingerlaqatigiiffii pillugit, qanoq aaqqiisoqassanersoq nunarput aalajagiisinnaalissasoq. 1989-imi inatsisiliortoqarmat aasaanerani nalunaaquttamik atuutsitsilernissaq eqqunneqarpoq, kisiat nalunaaquttamut malitassat aammalu nunarsuarmi nalunaaquttap ingerlaqatigiinnerannut tunngasut akisussaaffigilerneqarnikuunngillat. Pilersaarutit malillugit Inatsisartut ukiaanerani ataatsimiinnissaannut inatsisissamik siunnersuuteqartoqassaaq nalunaaquttap aalajangersarneqarnissaanut.

Kalistat Lund isumaqarpoq, Kalaallit Nunaata peqataalernera pissusissamisoortoq. – Erngup nukinganik nukissiorfiit annertusineqarpata, Kalaallit Nunaanni innaallagissamik atuinerup 90 procentia matussusissavarput. Sulili ingerlaqqissinnaavugut nukimmillu piujuartitsisumik orsussamillu atuiffiunngitsumik avammut tunisaqarsinnaalerluta. – Taamaaliussaagut meeqqavut ernguttavullu pillugit. Piginnaasaqartoq aamma pisussaaffeqarpoq, taamaammat Kalaallit Nunaat nunarsuarmi nukissiorfiit orsussamik atuiffiusut atorunnaariartorneqarnerannut ikiuutissaaq, Kalistat Lund.

Ataasinngornerup unnukkuani, Mûte danskit ministeriunerat Mette Frederiksen, Marienborgimi naapisimaarpaa. Qulequttat pingaarutillit eqqartorneqarput. Ilaatigut qaqinneqarput pisariaqarluinnartoq, nunasiaataanerup nalaani pisimasut arlallit qulaajaavigineqartariaqarnerat. Taassumalu saniatigut nunarsuarmi najummatsisimanartumik sillimaniarnikkut killiffik, minnerunngitsumillu silap pissusaata allanngoriartorneranut tunngasut aamma eqqartorneqarlutik.